Yabancı asıllı sonradan Türk vatandaşı olan kişilerin askerlik yükümlülüğü, yoklama mesajları, erteleme işlemleri ve hukuki süreçler hakkında detaylı rehber.
Yabancı Asıllı Sonradan Türk Vatandaşı Askerlik Durumu: Mesajın Amacı ve Erteleme İşlemleri
Türkiye’de sonradan vatandaşlık kazanan yabancı uyruklu kişilere son dönemde “Sn. X… yoklama kaçağı olarak takibiniz yapılmaktadır. Askerlik işlemlerinizi e-Devlet veya askerlik şubesinden tamamlamanız gerekmektedir.” içerikli SMS’ler gönderilmektedir. Bu uyarı mesajı birçok kişi için endişe yaratsa da, aslında askerlik yükümlülüğünün hatırlatılmasına yönelik rutin bir bilgilendirme niteliği taşır.
Bu kapsamlı rehberde; mesajın gönderilme amacı, sonradan Türk vatandaşı olan kişilerin askerlik durumu, yoklama ve erteleme işlemlerinin nasıl yapılacağı, karşılaşılabilecek hukuki sonuçlar ve pratik öneriler ayrıntılı şekilde ele alınmaktadır.
Neden Bu Mesaj Gönderiliyor?
Sonradan Türk vatandaşlığına geçen erkek bireyler, kanunen askerlik yükümlülüğü altındadır. Milli Savunma Bakanlığı (MSB), askerlik çağına girmiş veya girmek üzere olan kişilerin yoklama süreçlerini takip eder.
Bu SMS’in gönderilme amaçları şunlardır:
1. Yoklama Yükümlülüğünü Hatırlatmak
Yoklama; kişinin sağlık muayenesinin yapılması, eğitim durumunun ve askerlik statüsünün belirlenmesi işlemidir.
Vatandaşlığa yeni geçen kişilerin büyük bölümü bu yükümlülüğü bilmiyor olabilir. Bu nedenle MSB bilgilendirme amaçlı SMS yollamaktadır.
2. Kaçak veya Saklı Durumunun Önüne Geçmek
Askerlik işlemi yapılmadığında kişi sistemde:
- Yoklama kaçağı,
- Bakaya,
- Saklı
gibi kategorilere düşebilir. Bu durum idari para cezası, tebligat ve zorunlu başvuru gibi sonuçlar doğurur. SMS’ler, kişilerin bu duruma düşmeden işlemlerini tamamlamaları için önleyici bir adım niteliğindedir.
3. E-Devlet Üzerinden İşlemlere Teşvik
Birçok işlem artık e-Devlet üzerinden yapılabildiği için, SMS’te doğrudan bu işlem kanalına yönlendirme yapılır. Böylece askerlik şubelerinde oluşabilecek yoğunluk azaltılır.
Sonradan Türk Vatandaşı Olanların Askerlik Yükümlülüğü
Türk Vatandaşlığı Kanunu ve Askeralma Kanunu uyarınca, erkek vatandaşlar askerlik hizmetiyle yükümlüdür. Sonradan Türk vatandaşı olan kişilerin askerlik durumu belirlenirken çeşitli kriterler değerlendirilir.
1. Vatandaşlık Kazanma Yaşı
Kişinin vatandaşlığa geçiş yaptığı yaş önemlidir:
- 22 yaşından küçük olarak vatandaşlık kazanmışsa → Türkiye’de askerlik yapmakla yükümlüdür.
- 22 yaşından büyük bir yaşta vatandaşlık elde etmişse → Yurtdışında yaşama durumu, eğitim seviyesi ve varsa daha önce yaptığı askerlik hizmeti dikkate alınarak muafiyet veya bedelli statüsü değerlendirilebilir.
2. Daha Önce Yapılan Askerlik
Sonradan vatandaş olan kişinin kendi ülkesinde askerlik yapmış olması halinde:
- Bu hizmet eşdeğer görülürse, Türkiye’de askerlikten muaf tutulabilir.
- Eşdeğer görülmeyen süre olması durumunda tamamlama veya bedelli gibi alternatifler gündeme gelebilir.
3. Çifte Vatandaşlık Durumu
Hem Türk hem başka bir ülke vatandaşı olan erkek bireyler için de askerlik yükümlülüğü geçerlidir. Ancak kişinin diğer ülkedeki askerlik geçmişi Türkiye’deki statüyü etkileyebilir.
4. Yurtdışında Yaşayanların Durumu
Yurtdışında ikamet edenlerin askerlik hizmetini:
- Dövizle bedelli askerlik,
- Erteleme,
- Muafiyet,
kapsamlarında değerlendirme hakkı vardır.
Gönderilen Yoklama Mesajı Ne Anlama Geliyor?
Son dönemde birçok kişinin aldığı mesajın içeriğinde:
“Yoklama kaçağı olarak takibiniz yapılmaktadır. Askerlik işlemlerinizi tamamlayınız.”
ifadeleri yer almaktadır. Bu mesaj, kişinin sistemde yoklama işlemini henüz yapmadığını göstermektedir.
Mesajın Hukuki Niteliği
Mesaj bir tebligat değildir, ancak önemli bir uyarıdır. Kişinin e-Devlet’e girerek askerlik durumunu kontrol etmesi gerekir.
Mesajı Alan Ne Yapmalı?
- E-Devlet → “Askerlik Durumu Sorgulama”
- E-Devlet → “Yoklama Başvurusu”
- En yakın askerlik şubesi
Herhangi bir kanuni yaptırımla karşılaşmadan önce bu adımlardan biriyle işlem yapılmalıdır.
Askerlik Yoklaması Nasıl Yapılır?
Askerlik yoklama işlemi e-Devlet üzerinden oldukça kolay şekilde tamamlanabilir.
E-Devlet Üzerinden Yoklama Adımları
- e-Devlet’e giriş yapın.
- “Askerlik Yoklaması Başvurusu” hizmetini aratın.
- Kişisel bilgileriniz doğrulandıktan sonra sağlık muayene yönlendirmesi yapılır.
- Aile hekimine giderek muayene işlemini tamamlayın.
- Sonuç e-Devlet’e otomatik olarak yansır.
Yoklama tamamlandıktan sonra kişinin askerlik statüsü belirlenir:
- Tecil (erteleme)
- Bedelli
- Muafiyet
- Ertesi yıl sınıflandırma
gibi sonuçlar çıkar.
Askerlik Ertelemesi (Tecil) Nasıl Yapılır?
Sonradan Türk vatandaşı olan kişiler de diğer Türk vatandaşlarıyla aynı şekilde erteleme hakkından yararlanabilir.
Erteleme Sebepleri
- Eğitim nedeniyle tecil
- Lise
- Üniversite
- Yüksek lisans
- Doktora
- Yurtdışında çalışma veya ikamet
- Sağlık nedeniyle geçici erteleme
- Ailevi veya sosyal nedenlere bağlı ertelemeler
Tecil İşlemi Nasıl Yapılır?
Erteleme talebi:
- e-Devlet üzerinden,
- Askerlik şubesi aracılığıyla,
- Yurtdışı konsoloslukları üzerinden
yapılabilir.
Süreler (H3)
- Üniversite lisans öğrencileri: 31 yaşına kadar
- Yüksek lisans: 33 yaşına kadar
- Doktora: 35 yaşına kadar
- Yurtdışı işçi statüsü: Yıllık veya çok yıllı erteleme imkânları
Yoklama Kaçağı veya Bakaya Durumunda Ne Olur?
İşlemler yapılmadığında kişi sistemde yoklama kaçağı olarak görünür. Bu durumun sonuçları şunlardır:
- İdari para cezası
- Polis çevirmelerinde işlem
- Askerlik işlemlerinin zorunlu başlatılması
- Bazı kamu hizmetlerinden yararlanamama
Erken başvuru, bu tür yaptırımların önüne geçer.
Hukuki Destek ve Profesyonel Danışmanlık
Sonradan Türk vatandaşlığı kazanan kişiler, askerlik hukuku konusunda sıkça belirsizlik yaşamaktadır. Özellikle:
- Yurtdışı askerlik hizmetinin tanınması
- Muafiyet talepleri
- Bedelli başvuruları
- Ceza ve yoklama kaçağı işlemleri
- Yurt dışında yaşayanların hakları
gibi durumlarda profesyonel hukuki destek almak, sürecin doğru ve hızlı ilerlemesini sağlar.
Sonuç: Mesajı Aldıysanız İşlemleri Geciktirmeyin
Yabancı asıllı sonradan Türk vatandaşı askerlik durumu, birçok kişinin tam olarak bilmediği özel düzenlemelere sahiptir. Gönderilen yoklama mesajı, kişinin askerlik yükümlülüğünün başlamış olabileceğini gösteren bir uyarıdır. Bu nedenle mesajı aldığınızda mutlaka e-Devlet üzerinden askerlik durumunuzu kontrol etmeli, gerekiyorsa yoklama veya tecil işlemlerinizi zamanında tamamlamalısınız. Konu ile ilgili https://batinyilmaz.av.tr/18-yasindan-kucukken-turk-vatandasligini-kazananlarin-askerlik-yukumlulugu-ve-muafiyet-durumu/ linki üzerinden, 18 yaşından önce Türk Vatandaşlığı kazananların hukuki durumu hakkındaki yazımızı okuyabilirsiniz.
Sorunsuz bir süreç için mevzuatı bilmek ve gerektiğinde uzman desteği almak, olası yaptırımların önüne geçecektir.
Av. Batın YILMAZ