Site ve apartman yöneticileri, Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında kendilerine tanınan yetkileri kullanarak siteyi yönetmek, ortak giderleri toplamak ve maliklerin menfaatine uygun hareket etmekle yükümlüdür. Ancak bu yetkilerin kötüye kullanılması durumunda yöneticiler sadece hukuki değil, cezai sorumluluk da taşırlar.
Özellikle site aidatlarının amacı dışında kullanılması, usulsüz harcama yapılması veya gelirlerin şahsi amaçlarla kullanılması, Türk Ceza Kanunu kapsamında zimmet veya görevi kötüye kullanma suçlarını gündeme getirir. Bu yazıda yöneticinin hangi hallerde ceza sorumluluğuyla karşılaşacağı açıklanmaktadır.
Site Yöneticisi Kimdir, Görevleri Nelerdir?
Site yöneticisi, kat maliklerinin ortak kararıyla seçilen ve sitenin yönetiminden sorumlu kişidir. Temel görevleri şunlardır:
- Ortak alanların bakımı ve yönetimi
- Aidat ve giderlerin toplanması
- Harcamaların açıklanması ve belgelendirilmesi
- Malikler adına işlem yürütmek
Yönetici bu görevleri yerine getirirken şeffaf, hesap verebilir ve hukuka uygun şekilde hareket etmek zorundadır.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu (TCK m.257)
Site yöneticisinin görev alanına giren işlemleri hukuka aykırı şekilde yapması veya yapmaması halinde görevi kötüye kullanma suçu oluşabilir. Örnek fiiller:
- Aidatların amacı dışında kullanılması
- Sahte belge düzenlenmesi
- Harcama yapılmış gibi gösterme
Suç oluşursa yönetici 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile yargılanabilir.
Zimmet Suçu (TCK m.247)
Zimmet, korumakla yükümlü olunan para veya malın kişisel menfaate kullanılmasıdır. Site yönetimi açısından zimmete örnek fiiller:
- Aidatların kişisel hesaba geçirilmesi
- Ortak paranın borç kapatmada kullanılması
- Gelir ve giderlerin açıklanmaması veya gizlenmesi
Bu durumda 5 yıldan 12 yıla kadar hapis ve adli para cezası gündeme gelebilir. Suç nitelikli şekilde işlenirse ceza daha da artar.
Ceza Soruşturması ve Yargılama Süreci
Site yöneticisi hakkında suç şüphesi varsa süreç şu şekilde işler:
- Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusu yapılır
- Savcılık delil toplar ve bilirkişi incelemesi başlatır
- Deliller yeterliyse ceza davası açılır
- Dava asliye ceza mahkemesinde görülür
Ceza davası, hukuk davasından bağımsızdır; zararın ödenmesi, ceza yargılamasını ortadan kaldırmaz.
Metinde geçen Yargıtay kararları da bu suç türlerinin site yönetimlerinde sıkça yargıya taşındığını göstermektedir.
Site Yöneticisinin Cezai Sorumluluğunun Sonuçları
Site yöneticisi açılan ceza davası sonucunda suçlu bulunursa:
- Hapis veya adli para cezası alabilir
- Sabıka kaydı oluşabilir
- Yeniden yönetici olamayabilir
- Zararın tazmini için ayrıca hukuk davası açılabilir
- Gerekirse yöneticilikten alınmasına hükmedilebilir
Sıkça Sorulan Sorular
Site yöneticisi kamu görevlisi sayılır mı?
Hayır, ancak bazı suçlarda kamu görevlisine benzer sorumluluk doğabilir.
Yönetici zimmetten yargılanabilir mi?
Evet, Yargıtay uygulamalarında bu mümkündür.
Parayı geri ödemek cezayı kaldırır mı?
Hayır, sadece cezada indirim sebebi olabilir.
Suç duyurusunu kim yapabilir?
Her kat maliki veya zarar gören kişi.
Ceza davası olursa kayyım atanır mı?
Zorunluluk yoktur, ancak yönetim boşluğu doğarsa mahkeme kayyım atayabilir.
Sonuç
Site yöneticiliği ciddi sorumluluk gerektiren bir görevdir. Ortak paranın kötüye kullanılması halinde yöneticiyi zimmet, görevi kötüye kullanma ve güveni kötüye kullanma suçları bekleyebilir. Bu nedenle hem yöneticilerin şeffaf hareket etmesi hem de maliklerin süreci yakından takip etmesi büyük önem taşır.
Av. Batın YILMAZ