Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte, internet ortamında yapılan yayınların hukuka aykırı içerikler barındırması, bireylerin kişilik haklarının ihlali veya özel hayatın gizliliği gibi anayasal güvenceleri tehdit eder hale gelmiştir. Bu tür durumlarda en etkili ve hızlı başvuru yollarından biri, Sulh Ceza Hakimliği vasıtasıyla erişimin engellenmesi kararı aldırmaktır.
Bu yazıda, 5651 sayılı Kanun kapsamında erişim engelleme süreci, e-tespit yoluyla delil toplama, mahkemeye başvuru ve sürecin işleyişi detaylı şekilde açıklanmaktadır.
Yasal Dayanak: 5651 Sayılı Kanun
İnternet içeriklerine ilişkin düzenlemeler, 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” çerçevesinde yürütülmektedir.
Bu Kanun’un amacı:
- Kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak
- İnternette işlenen suçlarla etkili mücadele etmek
- Kişilik hakkı ve özel hayat ihlallerini hızlı şekilde durdurmak
5651 sayılı Kanun, özellikle kişilik haklarının ihlali ve özel hayatın gizliliğinin ihlali durumlarında içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi gibi koruma tedbirlerini açıkça düzenlemiştir.
İnternette Kişilik Haklarının İhlali Nedir?
Kişilik haklarının ihlali, bir bireyin adı, fotoğrafı, itibarı, saygınlığı, özel bilgileri veya ailevi yaşamı gibi kişisel değerlerinin izinsiz ve rızaya aykırı şekilde internet ortamında yayımlanmasıdır.
Örnek durumlar:
- İftira, hakaret veya asılsız iddialar içeren haberler
- İzin alınmadan paylaşılan özel fotoğraflar
- Özel hayatın detaylarını içeren blog veya sosyal medya içerikleri
- Gizlice alınan ses/görüntü kayıtlarının paylaşımı
- Arama motorlarında kişinin ismiyle eşleşen karalayıcı içerikler
Bu tür içerikler yayında kaldıkça kişi hem maddi hem manevi açıdan zarar görebilir. Bu nedenle hızlı müdahale zorunludur.
Özel Hayatın Gizliliği İhlalinde Acil Müdahale: 5651/9 Maddesi
5651 sayılı Kanun’un 9. maddesi, kişilik hakları ihlallerinde Sulh Ceza Hakimliğine başvuru yolunu tanır. Bu başvuru ile:
- İçeriklerin yayından çıkarılması
- Tüm Türkiye genelinde erişimin engellenmesi
talep edilebilir.
İhlal özel hayatın gizliliği ile ilgiliyse, erişim engeli çok daha hızlı uygulanır. Gerekirse hakim kararı beklenmeden geçici erişim engellemesi de yapılabilir.
Başvuru Yolu ve Süreç: Sulh Ceza Hakimliği Kararı
Kişilik hakları veya özel hayatın gizliliği ihlal edilen kişi veya vekili şu adımları izler:
A) Öncelikle e-Tespit Yaptırılmalı
İnternetteki içerik her an silinebileceğinden, başvuru öncesi noter, bilirkişi veya e-tespit sistemleriyle kayda alınmalıdır.
- URL, IP, tarih ve içerik zaman damgası ile korunur
- Ekran görüntüsü tek başına yeterli kabul edilmez
B) Sulh Ceza Hakimliği’ne Başvuru
- İhlalin bulunduğu yer hakimliğine başvuru yapılır
- Dilekçeye e-tespit raporu, ekran görüntüleri, kimlik ve vekaletname eklenir
- İhlalin niteliği açıkça anlatılır
C) Hakimlik Değerlendirmesi
- Mahkeme 24 saat içinde karar verir
- BTK aracılığıyla erişim 24 saat içinde engellenir
- Karar ilgili platformlara bildirilir
D) Karar Red Olursa
- Karara itiraz edilebilir
Sık Karşılaşılan Durumlar
- Yalan veya asılsız haberler
- Sosyal medyada rızaya aykırı video/fotoğraf yayınları
- Şantaj amaçlı paylaşımlar
Hukuki Destek ve Tavsiyeler
- Hızlı hareket edin
- E-tespit olmadan başvuru yapmayın
- Tüm URL’leri eksiksiz toplayın
- Gerekirse ceza davası da açın
- Profesyonel destek alın
Sonuç
İnternet içerikleri aracılığıyla kişilik hakları veya özel hayatın gizliliği ihlal edildiğinde, erişimin engellenmesi hızlı ve etkili bir hukuki yoldur. 5651 sayılı Kanun, Sulh Ceza Hakimliği ve e-tespit, bu sürecin temel araçlarıdır.
Mağduriyetin büyümemesi için delillerin hızlıca toplanması ve sürecin uzman bir avukatla profesyonel şekilde yürütülmesi büyük önem taşır.
Av. Batın YILMAZ