Türkiye’de son yıllarda artan nüfus, yapı stokunun yaşlanması ve deprem riski nedeniyle kentsel dönüşüm konusu gerek bireyler gerekse kamu otoriteleri açısından büyük önem kazanmıştır. Bu süreçte ortaya çıkan hukuki ihtiyaçlar ise Kentsel Dönüşüm Hukuku başlığı altında şekillenmektedir. Özellikle riskli yapıların tespiti, tahliyesi, yıkımı ve yeniden inşası gibi süreçlerde hem müteahhit firmalar hem de maliklerin ciddi hukuki destek alması gerekmektedir. Bu noktada, sürecin sağlıklı ilerlemesi adına uzman bir Kentsel Dönüşüm Avukatı ile çalışılması büyük önem taşımaktadır.
Kentsel Dönüşüm Hukuku Nedir?
Kentsel Dönüşüm Hukuku, afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi, riskli yapıların yenilenmesi ve güvenli yaşam alanlarının oluşturulması amacıyla yürürlüğe konulan mevzuatı kapsar. Temel yasal dayanağı 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun olan bu hukuk dalı, aynı zamanda Kat Mülkiyeti Kanunu, İmar Kanunu, ilgili yönetmelikler ve mahkeme içtihatları ile birlikte değerlendirilmelidir.
Kat Maliklerinin Karar Alma Süreci
Kentsel dönüşüm sürecinde en çok karşılaşılan hukuki ihtilafların başında kat malikleri arasındaki anlaşmazlıklar gelmektedir. Riskli yapı kararı alınmasından sonra, binanın yıkılıp yeniden yapılabilmesi için kat maliklerinin en az üçte iki çoğunlukla karar alması gerekmektedir. Ancak bu karar oybirliğiyle alınmazsa, çoğunluğa katılmayan maliklerin haklarının nasıl korunacağı ve sürecin nasıl ilerleyeceği hususunda ciddi bilgi eksiklikleri yaşanabilmektedir.
Kentsel Dönüşüm Mevzuatı, anlaşma sağlanamadığı takdirde idarelere satış veya kamulaştırma yoluna gidebilme imkânı tanımaktadır. Bu nedenle her bir malikin süreci iyi anlaması ve profesyonel hukuki destek alması hayati önemdedir.
Yarısı Bizden Kampanyası: Ekonomik Destekle Dönüşüm
Son dönemde devlet tarafından hayata geçirilen ve kamuoyunda büyük yankı uyandıran Yarısı Bizden Kampanyası, özellikle dar gelirli vatandaşların kentsel dönüşüm sürecine katılımını kolaylaştırmayı hedeflemektedir. Bu kampanya kapsamında:
- Dönüşüm maliyetinin %50’sine kadar olan kısmı devlet karşılar
- Hak sahiplerinin ekonomik yükü azaltılır
- Riskli yapıların dönüşüm süreci hızlanır
Ancak kampanyadan yararlanmak için belirli şartlar bulunmaktadır:
- Yapının riskli olarak tespit edilmesi
- Başvurunun süresi içinde yapılması
- Maliklerin belirli oranlarda anlaşmaya varması
Bu süreçte yapılacak yanlış başvurular veya eksik evraklar hak kaybına yol açabileceğinden, uzman bir Kentsel Dönüşüm Avukatı ile hareket edilmesi tavsiye edilir.
Hukuki Süreçte Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kentsel dönüşüm hukuku, hem teknik hem de hukuki birçok prosedürü barındıran karmaşık bir alandır. Sürecin başından sonuna kadar dikkatle takip edilmesi gereken bazı önemli aşamalar şunlardır:
- Riskli yapı tespiti yetkili kurumlarca yapılmalıdır
- Kat malikleri bilgilendirilmeli, toplantı kararları hukuka uygun alınmalıdır
- Müteahhit sözleşmeleri adil ve dengeli hazırlanmalıdır
- Tapu ve ruhsat işlemleri usule uygun yürütülmelidir
- Anlaşmazlık halinde dava veya arabuluculuk yolları izlenmelidir
Küçük bir hata dahi geri dönülmez zararlara yol açabileceğinden süreci başından sonuna hukuki denetim altında yürütmek kritik önem taşır.
Kentsel Dönüşümde Hukuki Danışmanlık Hayati Önem Taşır
Deprem kuşağında yer alan ülkemizde yapı güvenliği bakımından kentsel dönüşüm vazgeçilmezdir. Ancak bu sürecin sağlıklı yürütülmesi, hem mevzuata hakimiyet hem de doğru sözleşme ve uygulama adımlarını gerektirir. Özellikle Yarısı Bizden Kampanyası gibi fırsatların doğru değerlendirilmesi, hak kayıplarının önlenmesinde belirleyici rol oynar.
Binanızın riskli olduğunu düşünüyor veya dönüşüm süreci hakkında bilgi almak istiyorsanız, uzman bir Kentsel Dönüşüm Avukatıyla çalışarak haklarınızı güvence altına alabilirsiniz.
Av. Batın YILMAZ