Bilindiği üzere, uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile alkollü olan sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Her ne kadar kişi alkollü araç kullanmış olsa da, 0.50 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilmemişse, her hangi bir idari yaptırım kararının uygulanması mümkün değildir. Bu üst sınır ticari araç sürücüleri için 0.20 promildir. Uygulamada genellikle kişiler, 0.50 promil miktarında alkol almamış olsa da teknik cihazlarda ölçüm yapıldığı vakit 0.50 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilmektedir. Çok sık karşılaşılmasa da, kişiler hiç alkol kullandığı zaman dahi, teknik cihazlarla ölçüm yapıldığında kişilerin alkollü olduğu tespiti yapılmakta ve idari yaptırım kararları uygulanmaktadır. Sürücü belgesine el koyma ve idari yaptırım kararlarının birçoğu hukuka aykırı olup iptal edilmesi mümkündür.
1) POLİS YA DA JANDARMA TARAFINDAN TEKNİK CİHAZLARLA ÖLÇÜM YAPILDIKTAN SONRA VAKİT KAYBETMEDEN SAĞLIK KURULUŞLARINDAN TIBBİ MUAYENE YOLUYLA ALKOL ÖLÇÜMÜ YAPTIRIN!
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır. Kişinin yaptığı trafik kazası sonucunda ölümlü ya da yaralamalı trafik kazası meydana gelmiş ise teknik cihazların dışında, kişinin alkol kullanıp kullanmadığının tespiti için tıbbi muayeneye tabi tutulması zorunludur. Teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır. Önemle belirtmek gerekir ki, kolluk kuvvetleri tarafından alkol ölçümü yapılan teknik cihazların birçoğunda ölçümler yanlış ya da hatalı yapılmaktadır. Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında 6 ay süre ile sürücü ehliyetine el koyulması ve idari para cezası tutanağı düzenlenmektedir. Ticari araç sürücülerinde ise bu sınır 0.20 promildir. Uygulamada çok sık karşılaşılan vakıa, kişilerin hiç yada yeteri kadar alkollü olmamalarına rağmen teknik cihazların yanlış ölçüm yapılarak kişilere idari yaptırım kararlarının uygulanmasıdır. Kişiler hiç alkol almamış ya da idari yaptırım kararlarının uygulanacağı miktarda alkol almamış ise ilk yapması gereken şey, vakit kaybetmeden Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kuruluşlarına başvurarak alkol miktarını tıbbi muayene yolu ile tespit ettirmesidir. Adli Tıp Kurumu 5. İhtisas Kurulu’nca ortalama olarak kan alkol düzeyinin bir saatte 15 mg/ dl (0,15 promil) azaldığının kabul edilmektedir. Kolluk kuvvetlerince teknik cihazlarla ölçülen alkol miktarı ile, sağlık kuruluşları tarafından tespit edilen alkol miktarında uyuşmazlık bulunduğu vakit, sağlık kuruluşlarının tespiti geçerli olmakta, kolluk kuvvetlerince yapılan alkol tespiti geçersiz sayılmaktadır.
2) TEKNİK ÖLÇÜM YAPAN CİHAZLARIN BAKIMLARININ SÜRESİNDE YAPILIP YAPILMADIĞININ TESPİTİNİ İSTEYİN!
Kolluk kuvvetleri tarafından alkol tespitinde kullanılan teknik cihazların bakımları periyodik olarak yapılmalıdır. Ancak uygulamada genellikle bu cihazların bakımları geç yapılmakta ya da hiç yapılmamaktadır. Önemle belirtmek gerekir ki, alkol ölçümü yapılan cihazların bakımı yapılmamış ya da geç yapılmış ise idari yaptırım kararlarının kaldırılması gerekir. Kişiler alkol ölçümü yapılan cihazlarla tespit edilen alkol miktarının doğru olmadığını düşünüyor ise, verilen idari yaptırım kararına itiraz ederek, alkol ölçümü yapılan cihazların bakımlarının yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi amacıyla ilgili trafik tescil bürosuna müzekkere yazılmasını mahkemeden talep etmelidir.
Hangi Merciye İtiraz Edilir?
Sürücü belgesine el koyma ve idari yaptırım kararlarına itiraz müessesinde görevli yargı kolunun idari yargı mı yoksa adli yargı mı konusunda yaşanan uyuşmazlık, Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 2017/90 Esas, 2017/134 Karar sayılı kararıyla giderilmiş ve görevli yargı kolunun adli yargı kolu olduğuna karar verilmiştir. Ehliyete el koyma işleminden doğan uyuşmazlıkta adli yargı koluna bağlı olan Sulh Ceza Mahkemeleri görevlidir. Kişi ya da kişiler alkol ölçümü yapılan bölgede bulunan sulh ceza mahkemelerine 15 gün içerisinde başvurarak idari yaptırım kararına itiraz edebilir.
