Kişilerin özel hayatının gizliliğinin ihlali; başkalarının rızası olmaksızın özel ses ve görüntülerinin alınması, bu kayıtların yayımlanması veya üçüncü kişilere verilmesi biçiminde gerçekleşir. Gizli kamerayla yapılan kayıtlardan sonra bu kayıtların şantaj amacıyla kullanılması ise ayrı ve ağır hukuki sonuçlar doğurur. Hem ceza hem de tazminat yolları bakımından hızlı ve usulüne uygun müdahale gerekmektedir.
Aşağıda; suçun niteliği, soruşturma ve kovuşturma safahatı, delil toplama süreçleri ve mağdurun izleyebileceği hukuki yollar açıklanmaktadır.
Suçun Hukuki Niteliği — Hangi Eylemler Bu Kapsama Girer?
- Özel hayatın gizliliğinin ihlali: Rıza olmadan kişiye ait ses ve/veya görüntü kaydı almak, paylaşmak veya yaymak
- Gizli kamera: Özel alanlarda izinsiz kayıt yapılması
- Şantaj: Kayıtları kullanarak tehdit ve menfaat sağlama girişimi
Bu fiiller, hem ceza hukuku hem kişilik hakları bakımından yaptırıma tabidir.
Mağdurun İlk Etapta Yapması Gerekenler (Acil Adımlar)
- Delili silmeyin, bozmayın; tüm kayıtları koruyun
- Ekran görüntüsü alıp kronolojik kayıt tutun
- Fiziksel delilleri muhafaza edin
- Savcılığa şikâyet dilekçesi verin
- İçerik kaldırma başvurusu yapın
- Bir bilişim suçları avukatı ile süreci yönetin
Soruşturma Safhası (Savcılık ve Kolluk)
Savcılık şikâyet üzerine soruşturma başlatır ve kolluk vasıtasıyla inceleme yapar.
Soruşturmada uygulanabilecek işlemler:
- Arama ve el koyma
- Bilirkişi atama (adli bilişim)
- Erişim engelleme ve içerik kaldırma talepleri
- İfade alma ve gerekirse gözaltı işlemleri
Kovuşturma (İddianame ve Yargılama)
Savcılık delilleri yeterli görürse iddianame düzenler. Ceza mahkemesi sürecin devamında:
- Kayıtların hukuka aykırı elde edilip edilmediğini değerlendirir
- Şantaj iddiasını ayrıca inceler
- Mağdurun maddi/manevi taleplerini dikkate alır
Bazı kayıtlar hukuka aykırı elde edilmiş olsa bile şantaj veya ifşa eylemi bağımsız suç oluşturabilir.
Delillerin Toplanması — Hangi Deliller Hayati?
- Orijinal video/ses kayıtları
- Adli bilişim raporları
- Mesaj ve yazışma kayıtları
- Ekran görüntüleri ve URL’ler
- Tanık beyanları
- Platformlardan alınan resmi veri yanıtları
- Maddi/manevi zarara ilişkin belgeler
Gizli Kamera ve Şantaj Örneği (Uygulama Analizi)
Bu tür senaryolarda süreç sırasıyla:
- Şikâyet
- Delile el koyma
- Bilirkişi incelemesi
- İçerik kaldırma
- Ceza yargılaması
- Tazminat talepleri
şeklinde ilerler.
Hukuki Yollar ve Talepler
- Ceza davası
- Yayından kaldırma ve erişim engeli talepleri
- Maddi/manevi tazminat davası
- İhtiyati tedbir talepleri
Delil Toplamada Sık Yapılan Hatalar
- Delille oynama veya cihazı yeniden başlatma
- Sadece ekran görüntüsüne dayanma
- Tehdit eden kişiyle pazarlık yapma
- Delili sosyal medyada yayma
Sonuç ve Öneriler
Özel hayatın gizliliğinin ihlali, gizli kamera ve şantaj vakaları ağır yaptırımlara tabidir. Bu nedenle:
- Deliller zamanında toplanmalı
- Savcılığa hızlı başvuru yapılmalı
- Adli bilişim desteği alınmalı
- Profesyonel avukatla süreç yürütülmelidir
Av. Batın YILMAZ